Witte stip is een protozo of oerdiertje. Een protozo is ééncellig, dierlijk en beweegt meestal. Witte Stip valt in de categorie Ciliaten. Een ciliaat is een wimpeldiertje met als kenmerken een ovale vorm met rondom trilhaartjes voor voortbeweging en voedselopname. De protozo is vrij groot en veranderlijk van vorm. Bij voortbeweging vervormt het ronde Celiaat soms tot een ovaalvorm. Dit in tegenstelling tot een aantal andere Celiaten, zoals Trichodina, die bij voortbeweging vormvast blijven. De protozo beweegt zich ten opzichte van de meeste protozoën langzaam voort. In stilstand neemt de Celiaat weer een ronde vorm aan. De naam Witte Stip is misleidend, onder de microscoop is dit protozo bruin tot zwart. Witte stip kan aangetroffen worden op zoetwatervissen en op tropische vissen. Op zoutwatervissen treft men een andere variant aan: cryptocarioniasis
De zichtbare Witte Stip is het volwassen stadium van de parasiet die in de huid is gedrongen. De protozo kapselt zich in en vormt een cyste. De parasiet die Witte Stip veroorzaakt kun je niet met het blote oog zien. Wat je ziet zijn huidwoekeringen rond de ingekapselde protozo. Witte stip is dus eigenlijk de naam van het verschijnsel, niet van de parasiet (Ichthyophtirius multifiliis) zelf. De ingekapselde volwassen witte stip verlaat na rijping de vis en deelt zich tot vier keer waarna de delen zich inkapselen. In deze cystes ontwikkelen zich in ongeveer 24 uur enkele honderden dochtercellen (sporen, theronten) die na openbarsting uitzwemmen op zoek naar een nieuwe gastheer waar ze zich in de huid inboren.
De oorzaken voor een uitbraak van witte stip zijn vaak een slechte of onvoldoende waterkwaliteit. Ook stress kan hierbij een rol spelen evenals de aanschaf van nieuw aangekochte besmette vissen. Bestrijdingsmiddelen kunnen eveneens een oorzaak van witte stip zijn. Een vaak voorkomende oorzaak is schommeling van de watertemperatuur, bijvoorbeeld bij waterverversingen met koud water.
Om een uitbraak van witte stip te voorkomen dient men nieuwe vissen altijd eerst in quarantaine te plaatsen. Zorg voor een uitstekende waterkwaliteit. Ververs wekelijks 10% van het vijverwater. laat bij een temperatuurverschil tussen kraanwater en vijverwater, het kraanwater niet direct in de vijver lopen, maar nevel het over het vijveroppervlak. Zorg voor rust in en rond de vijver om stress te voorkomen. Gebruik zo min mogelijk bestrijdingsmiddelen.
Vaak zijn de symptomen gelijk aan de symptomen van allerlei andere parasieten. Schichtig zwemmen, schuren, flitsen en hogere slijmproductie. In een later stadium ademhalingsmoeilijkheden door verlies ademend huidoppervlak of aangetaste kieuwen, het loskomen opperhuid samengeknepen vinnen, donkerkleuring, afwijkend zwemgedrag en lusteloos op de bodem liggen.
Door de beschadigde huid kunnen bacteriële infecties en Saprolegnia (schimmel) optreden met alle gevolgen van dien.
Witte stip is gelukkig al met het blote oog te ontdekken. Zichtbaar zijn 1 mm grote witte stippen op vinnen, staart, huid en kieuwen welke enkele dagen na infectie ontstaan. De witte stippen op de huid van uw vis worden trophont genoemd. De trophont met om zich heen dode huidcellen van de vis. Bevestig uw ontdekking altijd door middel van microscopisch onderzoek.
Bij microscopisch onderzoek is een met vergroting 100x is de trophont duidelijk herkenbaar. Het zijn draaiende bolletjes (ronde donkerkleurige ciliaat). Ze zijn niet vormvast en bij voortbewegen kunnen ze een ovale vorm aannemen. Bij 400x zijn de trilharen zichtbaar. Kenmerkend is de Hoefijzervormige Kern (bij volwassen stippen). Dit is niet vanuit ieder positie zichtbaar. Onvolwassen witte stippen zijn bruinachtige rondjes die zich rupsachtig voortbewegen.
Behandeling kan zowel biologisch als chemisch.
- Chemische bestrijding: Dit gebeurd alleen bij een uitbraak en liefst in de behandelbak. Raadpleeg voor een geschikt middel altijd eerst een koidokter, KVA of een deskundige koi dealer. Zorg dat de behandelbak of bij behandeling in de vijver, altijd voor een goede beluchting. Zet apparatuur als UVC en Ozon uit, verwijder absorberende materialen als zeoliet of actieve kool. Ververs veelvuldig na de behandeling. Gebruik geen medicijnen door elkaar of in combinatie met zout en dergelijke, tenzij uitdrukkelijk anders aangegeven. U zult meerdere keren moeten behandelen. Volg hierbij altijd het advies van Koidokter, KVA of de dealer. Veel middelen tegen protozoa zijn giftig (bijv. desinfectiemiddelen zoals chloor, FMC en formaline) of zeer oxiderend (bijv. Kaliumpermanganaat). Draag altijd handschoenen, oog- en luchtwegbescherming.
- Biologische bestrijding: Bij een temperatuur van 20 graden Celcius en hoger, de vissen iedere dag in 100% schoon water plaatsen. De vrij zwemmende sporen ui de opengebarsten cysten krijgen niet de kans om zich te hechten aan een nieuwe gastheer en sterven doorgaans binnen 24 uur af. De vijver dient tijdens de behandeling van de vissen in de behandelbakken, vis vrij te blijven.
Samenvatting
| Soort: | Protoza of oerdiertje. |
| Categorie: | Ciliaat, wimpeldiertje. |
| Kenmerken: | Eencellig, dierlijk. |
| Cyclus: | Ongeslachtelijk, cystevorming met daarin celdeling. |
| Wie: | Zoetwatervissen. |
| Ontstaan: | Slechte waterkwaliteit, besmetting, stress, schommelende temperatuur. |
| Preventie: | Voorkomen stress, goede waterkwaliteit, voorkom grote verschillen temperatuur, nieuwe vissen in quarantaine. |
| Symptomen: | Hoge slijmproductie, schuren , schichtig, flitsen, ademhalingsmoeilijkheden, loskomen opperhuid, geknepen vinnen, lusteloos op de bodem. |
| Secundaire effecten: | Bacteriële infecties, schimmel. |
| Hoe herkennen: | Op het oog. Bevestigen met microscopisch onderzoek. Afstrijkje. |
| Behandeling: | Chemisch, bestrijdingsmiddel. Kan ook biologisch. Waarschuwing: Gebruik, handschoenen, oog en luchtwegbescherming. |
Deel dit bericht
